Bệnh lở loét trên cá lóc là một trong những căn bệnh nguy hiểm thường gặp trong nuôi trồng thủy sản. Bệnh xuất hiện nhiều vào thời điểm giao mùa hoặc sau mưa bão. Nó không chỉ làm giảm năng suất nuôi mà còn gây thiệt hại kinh tế nặng nề cho người nông dân. Việc nhận biết sớm và áp dụng biện pháp phòng trị đúng cách là yếu tố then chốt giúp bảo vệ đàn cá và duy trì năng suất ổn định. Cá lóc là loài có sức sống mạnh mẽ. Tuy nhiên, khi môi trường nước ô nhiễm hoặc thay đổi đột ngột, sức đề kháng của cá giảm. Khi đó, vi khuẩn, nấm và ký sinh trùng dễ tấn công, tạo nên các vết lở loét trên thân.
Nguyên nhân gây bệnh lở loét trên cá lóc
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh lở loét, trong đó phổ biến nhất gồm:
1. Môi trường nước ô nhiễm
Sau mưa lớn, nước ao thường bị cuốn theo chất bẩn, phân thải và xác động vật. Khi hàm lượng hữu cơ tăng cao, oxy hòa tan giảm. Đây là điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn như Aeromonas hydrophila, Pseudomonas sp. hoặc nấm Saprolegnia phát triển.
2. Cá bị trầy xước trong quá trình nuôi
Khi thu hoạch, vận chuyển hoặc nuôi với mật độ dày, cá dễ bị va chạm. Những vết trầy xước chính là “cửa ngõ” để mầm bệnh xâm nhập và lan rộng.
3. Chất lượng thức ăn và sức đề kháng kém
Thức ăn ôi thiu hoặc thiếu dinh dưỡng khiến cá suy yếu, giảm miễn dịch. Khi đó, chỉ cần một thay đổi nhỏ trong môi trường cũng đủ khiến mầm bệnh bùng phát.
Dấu hiệu nhận biết bệnh lở loét trên cá lóc
Người nuôi có thể phát hiện bệnh qua những biểu hiện rõ ràng:
-
Thân cá xuất hiện vết đỏ, sau đó loét rộng ra, lộ thịt trắng hoặc xám.
-
Vảy bị rụng, da sần sùi, cá bơi lờ đờ hoặc nổi gần mặt nước.
-
Trường hợp nặng, vùng loét lan sâu vào cơ. Cá mất cân bằng và chết hàng loạt.
Khi thấy các dấu hiệu này, cần nhanh chóng cách ly cá bệnh và xử lý nước ao để tránh lây lan.
Tác hại của bệnh lở loét
Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây hậu quả nghiêm trọng:
-
Tỷ lệ chết cao, đặc biệt ở cá giống hoặc cá sắp thu hoạch.
-
Cá chậm ăn, giảm tăng trưởng, hao hụt thức ăn.
-
Nước ao nhanh ô nhiễm do xác cá chết, tạo vòng bệnh lý khó kiểm soát.
Không chỉ giảm năng suất, bệnh còn khiến người nuôi tốn nhiều thời gian, công sức và chi phí điều trị. Khi dịch lan rộng, có thể phải tiêu hủy toàn bộ đàn cá.
Biện pháp phòng và trị bệnh lở loét trên cá lóc
1. Quản lý môi trường nước
-
Thay 20–30% lượng nước ao định kỳ, giữ pH trong khoảng 6.5–7.5.
-
Dọn sạch bùn đáy và rác hữu cơ, hạn chế nước đục.
-
Dùng chế phẩm sinh học để ổn định hệ vi sinh và ngăn mầm bệnh phát triển.
2. Tăng cường sức đề kháng cho cá
-
Cung cấp thức ăn giàu dinh dưỡng, bổ sung vitamin C, khoáng và men tiêu hóa.
-
Duy trì mật độ nuôi hợp lý, tránh để cá bị stress hoặc thiếu oxy.
-
Trong mùa mưa, nên khử khuẩn định kỳ bằng sản phẩm an toàn.
3. Điều trị khi cá mắc bệnh
Khi phát hiện bệnh, cần:
-
Cách ly cá bệnh, tắm bằng dung dịch muối 2–3% hoặc thuốc tím loãng trong 5–10 phút.
-
Dùng thuốc kháng sinh theo hướng dẫn của thú y thủy sản.
-
Kết hợp sản phẩm diệt nấm chuyên dụng để tiêu diệt mầm bệnh.
-
Sau khi xử lý, bổ sung men vi sinh và vitamin để cá phục hồi nhanh.
Nhiều hộ nuôi cá lóc lâu năm chia sẻ rằng phòng bệnh hiệu quả nhất là giữ môi trường và thức ăn sạch. Ao nuôi ổn định, nguồn nước trong và thức ăn chất lượng là “chìa khóa” giúp cá khỏe mạnh, tăng trưởng nhanh, ít bệnh tật. Sau các đợt mưa lớn, nên chủ động xử lý nước bằng vôi hoặc men vi sinh. Việc này giúp tránh thay đổi môi trường đột ngột khiến cá dễ nhiễm nấm và vi khuẩn. Bệnh lở loét trên cá lóc là mối đe dọa lớn đối với người nuôi thủy sản. Tuy nhiên, nếu quản lý tốt môi trường, cho ăn hợp lý và phòng bệnh định kỳ, người nuôi hoàn toàn có thể kiểm soát được.
