Trị bệnh thủy sản trong mùa mưa. Hàng năm vào mùa mưa, những trận mưa lớn gây lũ đã làm thiệt hại không nhỏ cho các hộ nuôi trồng thủy sản. Người nuôi cần chú ý thực hiện tốt các biện pháp phòng bệnh tổng hợp và điều trị kịp thời một số bệnh thường gặp cho động vật thủy sản giúp giảm thiểu những rủi ro về dịch bệnh do mưa lũ mang tới.
1. Phòng bệnh thủy sản trong mùa mưa
Trong mùa mưa lũ, các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, và lượng mưa thay đổi bất thường là nguyên nhân trực tiếp hoặc gián tiếp khiến vi sinh vật gây bệnh phát triển và phát tán. Điều này gây hiện tượng “sốc môi trường” cho động vật thủy sản, tạo điều kiện thuận lợi cho mầm bệnh xâm nhập và gây hại.
Một số bệnh thường gặp bao gồm:
- Bệnh ký sinh trùng: trùng bánh xe, trùng quả dưa, nấm thủy mi, rận cá, bệnh đóng rong ở tôm…
- Bệnh do vi khuẩn, vi rút: bệnh đốm đỏ, bệnh viêm ruột…
Các biện pháp phòng bệnh cụ thể:
- Quan sát thường xuyên: Kiểm tra tình trạng bơi lội của cá, tôm. Khi thấy nổi đầu, cần tăng cường quạt nước, thay nước, giảm mật độ và thức ăn.
- Theo dõi chất lượng nước: Đảm bảo nước ao ổn định, thay nước định kỳ, điều chỉnh lượng thức ăn theo thời tiết.
- Cải thiện môi trường ao nuôi: Sử dụng vôi, Zeolite, chế phẩm sinh học định kỳ để xử lý độc tố, ổn định chất lượng nước.
- Nuôi lồng bè: Treo vôi ở đầu dòng nước, sử dụng hóa chất khử trùng, bảo đảm mức oxy hòa tan.
- Tăng cường đề kháng: Bổ sung vitamin C, enzyme, probiotic vào thức ăn.
2. Trị bệnh thủy sản trong mùa mưa
2.1. Đối với cá
a. Bệnh trùng bánh xe
- Dấu hiệu: Cá nổi đầu, cọ mình vào thành ao, xuất hiện nhớt trắng đục, mang sưng, da xám.
- Điều trị:
- Tắm nước muối 2–3% trong 5–15 phút.
- Dùng CuSO4 (0.5–0.7 ppm) phun ao hoặc tắm cá.
- Dùng formalin 200–250 ppm tắm cá 30–60 phút hoặc 20–25 ppm phun ao.
b. Bệnh đốm đỏ do vi khuẩn
- Tác nhân: Vi khuẩn Pseudomonas, Aeromonas.
- Triệu chứng: Cá sẫm màu, xuất huyết, tuột nhớt, nội tạng hoại tử.
- Điều trị:
- Thay nước 30–50%, sát trùng nước ao.
- Trộn kháng sinh vào thức ăn: Kanamycin 50 mg/kg hoặc Sulfamid 150–200 mg/kg cá/ngày trong 7–10 ngày.
- Kết hợp bổ sung vitamin và men vi sinh.
c. Bệnh trùng quả dưa
- Tác nhân: Ichthyophthyrius multifiliis (nước ngọt), Cryptocaryon irritans (nước mặn).
- Dấu hiệu: Da, mang nhợt, xuất hiện các hạt trắng đục.
- Phòng trị: Dùng formalin tắm cá và phun ao định kỳ.
2.2. Đối với tôm
a. Bệnh đóng rong
- Tác nhân: Vi khuẩn Vibrio sp., Aeromonas sp., tảo lam, nguyên sinh động vật, nấm.
- Dấu hiệu: Toàn thân bị rong bám, tôm yếu, bỏ ăn, tổn thương mang.
- Điều trị:
- Quản lý chất lượng nước tốt.
- Dùng formol 15–20 ppm vào ban ngày rồi thay nước.
b. Bệnh đốm trắng
- Tác nhân: Whispovirus.
- Dấu hiệu: Tôm bơi lờ đờ, đốm trắng trên vỏ, chết hàng loạt.
- Phòng bệnh:
- Cải tạo ao kỹ, xử lý nguồn nước.
- Dùng con giống sạch, tăng sức đề kháng bằng vitamin C, β-glucan.
- Sử dụng chế phẩm sinh học định kỳ.
Để trị bệnh thủy sản trong mùa mưa hiệu quả, người nuôi cần kết hợp cả phòng và trị bệnh một cách chủ động. Việc quản lý tốt môi trường nước, sử dụng chế phẩm sinh học đúng cách và tuân thủ quy trình kỹ thuật sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại, bảo vệ đàn thủy sản phát triển khỏe mạnh trong mùa mưa lũ.
