Giai đoạn giao mùa và ảnh hưởng đến cá nuôi
Giai đoạn giao mùa nắng mưa thường bắt đầu từ giữa tháng 4 đến cuối tháng 5. Thời điểm này, thời tiết đặc trưng bởi:
-
Nắng nóng kéo dài, nhiệt độ có thể lên đến 36°C.
-
Xuất hiện những cơn mưa đầu mùa có vũ lượng thấp hoặc đột ngột cao.
-
Độ ẩm thấp, chỉ khoảng 50–60%, làm nước ao dễ bốc hơi và biến chất nhanh.
Sự thay đổi đột ngột này gây ra căng thẳng sinh lý cho cá, khiến chúng dễ mắc các bệnh nguy hiểm nếu không được phòng bệnh cá khi giao mùa đúng cách.
Phòng bệnh cá vào giai đoạn giao mùa được nhiều chủ trại cá quan tâm
Các rủi ro thường gặp trong giai đoạn giao mùa
1. Nhiệt độ nước cao
-
Gây phân tầng nhiệt trong ao, làm giảm oxy hòa tan.
-
Thúc đẩy quá trình phân hủy hữu cơ, sinh ra NH₃, H₂S độc hại.
-
Cá chậm ăn, yếu, dễ mắc bệnh.
2. Khô hạn kéo dài
-
Thiếu nước cấp mới, chất lượng nước suy giảm.
-
Tảo phát triển mạnh, gây thiếu oxy nghiêm trọng vào ban đêm.
-
Môi trường sống mất ổn định, cá stress và chết hàng loạt.
3. Mưa đầu mùa kéo chất ô nhiễm vào ao
-
Cuốn theo bùn, khí độc, hóa chất, vi khuẩn từ môi trường xung quanh.
-
Oxy hòa tan giảm đột ngột, gây hiện tượng cá chết hàng loạt sau mưa.
4. Bệnh cá phát sinh mạnh
-
Bệnh phổ biến gồm: xuất huyết do Aeromonas sp., thối mang, trùng bánh xe, sán lá.
-
Bệnh do ký sinh trùng thường bùng phát mạnh khi phòng bệnh cá khi giao mùa không được thực hiện tốt.
-
Vi khuẩn Flavobacterium sp. thường xuất hiện sau những cơn mưa lớn đầu mùa.
Biện pháp phòng bệnh cá khi giao mùa hiệu quả
1. Tăng cường sục khí, quạt nước
-
Duy trì oxy hòa tan > 4 mg/l.
-
Hạn chế phân tầng nhiệt, chống tích tụ khí độc.
-
Quạt nước vào ban đêm, sáng sớm và khi nước đứng.
2. Cấp nước và kiểm soát sinh vật phù du
-
Đảm bảo độ trong từ 25–30 cm (theo đĩa Secchi).
-
Hạn chế tảo bùng phát gây thiếu oxy.
3. Quản lý thức ăn hợp lý
-
Giảm lượng thức ăn vào những ngày mưa, nhiệt độ thấp.
-
Tránh dư thừa gây ô nhiễm và tăng NH₃.
4. Xây dựng kế hoạch nuôi phù hợp
-
Cắt giảm sản lượng 20–25% trong mùa hạn và giao mùa.
-
Thả giống với mật độ hợp lý, ưu tiên cá có kích thước lớn.
5. Cải thiện điều kiện nuôi bè
-
Dùng lưới, bạt che chắn nắng.
-
Tránh thao tác gây sốc cá vào thời điểm bất lợi.
6. Tăng sức đề kháng cho cá
-
Bổ sung Vitamin C, B-complex, men tiêu hóa.
-
Tránh cá bị phân sống do nóng kéo dài.
7. Vệ sinh ao bè thường xuyên
-
Thu gom xác cá chết, rác thải đúng nơi quy định.
-
Vệ sinh quanh bè, ao, mương hằng ngày.
8. Theo dõi sức khỏe cá và xử lý kịp thời
-
Quan sát dấu hiệu: nổi đầu, bỏ ăn, trầy xước, phân trắng.
-
Áp dụng thuốc trợ sức nếu bệnh nhẹ.
-
Báo chuyên gia khi bệnh nặng, có dấu hiệu lây lan.
Phòng bệnh cá khi giao mùa không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro trong sản xuất mà còn nâng cao năng suất và chất lượng đàn cá. Chủ động nắm bắt thời tiết, điều chỉnh các yếu tố kỹ thuật, tăng cường vệ sinh và kiểm soát môi trường là các biện pháp căn bản nhưng rất hiệu quả để bảo vệ đàn cá trong giai đoạn chuyển mùa đầy thách thức.
