Trong những năm gần đây, đặc biệt từ đầu năm 2018, người nuôi tôm ở Cà Mau và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long gặp nhiều khó khăn do giá tôm nguyên liệu sụt giảm. Việc tìm ra các giải pháp giảm giá thành sản xuất tôm là rất cần thiết nhằm duy trì hiệu quả sản xuất, tăng thu nhập và ổn định đầu ra cho người dân.
1. Giảm chi phí thức ăn – yếu tố quyết định lớn nhất
Chi phí thức ăn chiếm hơn 50% tổng giá thành trong các mô hình nuôi tôm. Bà con cần:
-
Liên kết lại để mua thức ăn trực tiếp từ nhà máy, tránh qua trung gian.
-
Chọn thức ăn đạt chuẩn, phù hợp kích cỡ tôm.
-
Chia khẩu phần ăn làm nhiều lần trong ngày hoặc dùng máy cho ăn tự động để giảm lãng phí.
-
Nuôi theo nhiều giai đoạn hoặc áp dụng công nghệ Biofloc nhằm tận dụng thức ăn triệt để.
Việc quản lý tốt thức ăn không chỉ giảm chi phí mà còn cải thiện chất lượng nước ao.
2. Lựa chọn tôm giống chất lượng
Tuy chi phí tôm giống chỉ chiếm 8–10% giá thành, nhưng quyết định rất lớn đến năng suất và tỷ lệ sống.
-
Ưu tiên giống sạch bệnh, có kiểm tra PCR và mô học.
-
Chọn giống có khả năng tăng trưởng nhanh, thích nghi tốt với điều kiện ao nuôi.
3. Tối ưu chi phí hóa chất và thuốc
Chi phí này dao động từ 5–15% tùy theo mô hình nuôi. Bà con nên:
-
Mua trực tiếp từ công ty cung cấp uy tín để có giá tốt.
-
Giảm dùng hóa chất, tăng sử dụng chế phẩm sinh học, hệ thống lọc sinh – cơ học.
Đây là giải pháp giảm giá thành sản xuất tôm hiệu quả, an toàn và thân thiện môi trường.
4. Tiết kiệm chi phí năng lượng
Để giảm chi phí điện:
-
Lắp đặt hệ thống tạo oxy hiệu quả, tránh lãng phí điện khi chạy quạt nước.
-
Tận dụng năng lượng tái tạo: Biogas, gió, mặt trời.
-
Chọn thiết bị tiết kiệm điện phù hợp với quy mô ao nuôi.
5. Cắt giảm chi phí lao động
Việc cơ giới hóa giúp giảm đáng kể chi phí thuê nhân công:
-
Ứng dụng máy móc trong cho ăn, đo chất lượng nước, thu hoạch.
-
Bà con nên tham gia các khóa đào tạo để nâng cao kỹ thuật, giảm phụ thuộc vào nhân lực ngoài.
6. Tối ưu chi phí xây dựng hạ tầng
Mô hình nuôi tôm nhiều giai đoạn, ao nhỏ, mái che lưới vừa tiết kiệm chi phí xây dựng vừa tăng năng suất.
-
Kiểm soát khí thải, môi trường tốt hơn.
-
Giảm rủi ro do dịch bệnh, tăng khả năng tái đầu tư.
7. Một số biện pháp khác
-
Thu hoạch tôm tỉa nhiều lần giúp tận dụng thời điểm giá tốt, giảm áp lực ao nuôi.
-
Đầu tư máy móc, công nghệ thay vì xây dựng lớn để cải thiện quản lý, giảm chi phí nhân công.
-
Chọn đối tượng nuôi phù hợp: tôm sú có giá ổn định, con giống rẻ hơn, có thể cân nhắc tùy thời điểm thị trường.
Việc áp dụng các giải pháp giảm giá thành sản xuất tôm là hướng đi bền vững giúp người nuôi giảm thiểu rủi ro, nâng cao lợi nhuận trong bối cảnh thị trường nhiều biến động. Bà con cần linh hoạt áp dụng phù hợp với mô hình và điều kiện thực tế để đạt hiệu quả tối ưu.
